eWrota
BIPy jednostek organizacyjnych.
Ustawa z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity)
USTAWA
z dnia 8
marca 1990 r.
o
samorządzie gminnym.
(tekst
jednolity)
Rozdział
1
Przepisy
ogólne
Art. 1. 1. Mieszkańcy
gminy tworzą z mocy prawa wspólnotę samorządową.
2. Ilekroć
w ustawie jest mowa o gminie, należy przez to rozumieć wspólnotę samorządową
oraz odpowiednie terytorium.
Art. 2. 1. Gmina
wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną
odpowiedzialność.
2. Gmina
posiada osobowość prawną.
3. Samodzielność
gminy podlega ochronie sądowej.
Art. 3. 1. O
ustroju gminy stanowi jej statut.
2. Projekt
statutu gminy powyżej 300.000 mieszkańców podlega uzgodnieniu z Prezesem Rady
Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw administracji
publicznej.
3. W
sprawach spornych rozstrzyga Rada Ministrów.
Art. 4. 1. Rada
Ministrów, w drodze rozporządzenia:
1) tworzy, łączy, dzieli i znosi gminy oraz
ustala ich granice,
2) nadaje gminie lub miejscowości status
miasta i ustala jego granice,
3) ustala i zmienia nazwy gmin oraz siedziby
ich władz.
2. Rozporządzenie,
o którym mowa w ust. 1, może być wydane także na wniosek zainteresowanej rady
gminy.
3. Ustalenie
i zmiana granic gmin dokonywane są w sposób zapewniający gminie terytorium
możliwie jednorodne ze względu na układ osadniczy i przestrzenny, uwzględniający
więzi społeczne, gospodarcze i kulturowe oraz zapewniający zdolność wykonywania
zadań publicznych.
4. Nadanie
gminie lub miejscowości statusu miasta, ustalenie jego granic i ich zmiana
dokonywane są w sposób uwzględniający infrastrukturę społeczną i techniczną oraz
układ urbanistyczny i charakter zabudowy.
5. Zmiany,
o których mowa w ust. 1, następują z dniem 1 stycznia.
Art. 4a. 1. Wydanie
rozporządzenia, o którym mowa w art. 4 ust. 1, wymaga zasięgnięcia przez
ministra właściwego do spraw administracji publicznej opinii zainteresowanych
rad gmin, poprzedzonych przeprowadzeniem przez te rady konsultacji z
mieszkańcami, a w przypadku zmian granic gmin naruszających granice powiatów lub
województw - dodatkowo opinii odpowiednich rad powiatów lub sejmików województw,
z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Konsultacje
z mieszkańcami w sprawach zmiany granic gmin lub granic miasta polegającej na
wyłączeniu obszaru lub części obszaru jednostki pomocniczej gminy i jego
włączeniu do sąsiedniej jednostki pomocniczej tej gminy lub do sąsiedniej gminy
mogą zostać ograniczone do:
1) mieszkańców jednostki
pomocniczej gminy objętych zmianą - przez odpowiednie rady
gmin,
2) mieszkańców gmin
objętych zmianą naruszającą granice powiatów lub województw - przez odpowiednie
rady powiatów lub sejmiki województw.
3. W
przypadku niewyrażenia opinii, o której mowa w ust. 1, w terminie 3
miesięcy(1) od dnia otrzymania
wystąpienia o opinię, wymóg zasięgnięcia opinii uznaje się za
spełniony.
Art. 4b. 1. Wydanie
rozporządzenia, o którym mowa w art. 4 ust. 1, na wniosek rady gminy
wymaga:
1) wniosku rady gminy
poprzedzonego przeprowadzeniem przez tę radę konsultacji z mieszkańcami, wraz z
uzasadnieniem oraz niezbędnymi dokumentami, mapami i informacjami
potwierdzającymi zasadność wniosku,
2) opinii rad gmin objętych wnioskiem,
poprzedzonych przeprowadzeniem przez te rady konsultacji z mieszkańcami, a w
przypadku zmiany granic gminy naruszającej granice powiatów lub województw -
opinii odpowiednich rad powiatów lub sejmików województw,
3) opinii wojewody właściwego dla gminy lub
gmin objętych wnioskiem.
2. Do
wniosku i opinii, o których mowa w ust. 1, przepisy art. 4a ust. 2 i 3 stosuje
się odpowiednio.
3. Rada
gminy występuje z wnioskiem, o którym mowa w ust. 1, do ministra właściwego do
spraw administracji publicznej za pośrednictwem wojewody, w terminie do dnia 31
marca.
4. Rada
Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, tryb postępowania przy składaniu
wniosków, o których mowa w ust. 1, oraz dokumenty, które należy dołączyć do
wniosku.
Art. 5. 1. Gmina
może tworzyć jednostki pomocnicze: sołectwa oraz dzielnice, osiedla i inne.
Jednostką pomocniczą może być również położone na terenie gminy
miasto.
2. Jednostkę
pomocniczą tworzy rada gminy, w drodze uchwały, po przeprowadzeniu konsultacji z
mieszkańcami lub z ich inicjatywy.
3. Zasady
tworzenia, łączenia, podziału oraz znoszenia jednostki pomocniczej określa
statut gminy.
4. (skreślony).
Art. 5a. 1. W
wypadkach przewidzianych ustawą oraz w innych sprawach ważnych dla gminy mogą
być przeprowadzane na jej terytorium konsultacje z mieszkańcami
gminy.
2. Zasady
i tryb przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami gminy określa uchwała rady
gminy.
Art. 5b. 1. Gmina
podejmuje działania na rzecz wspierania i upowszechniania idei samorządowej
wśród mieszkańców gminy, w tym zwłaszcza wśród młodzieży.
2. Rada
gminy na wniosek zainteresowanych środowisk może wyrazić zgodę na utworzenie
młodzieżowej rady gminy mającej charakter konsultacyjny.
3. Rada
gminy, powołując młodzieżową radę gminy, nadaje jej statut określający tryb
wyboru jej członków i zasady działania.
Rozdział
2
Zakres
działania i zadania gminy
Art. 6. 1. Do
zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym,
niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
2. Jeżeli
ustawy nie stanowią inaczej, rozstrzyganie w sprawach, o których mowa w ust. 1,
należy do gminy.
Art. 7. 1. Zaspokajanie
zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności
zadania własne obejmują sprawy:
1) ładu przestrzennego, gospodarki
nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki
wodnej,
2) gminnych dróg, ulic,
mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego,
3) wodociągów i
zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych,
utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i
unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i
cieplną oraz gaz,
4) lokalnego transportu
zbiorowego,
5) ochrony
zdrowia,
6) pomocy społecznej, w
tym ośrodków i zakładów opiekuńczych,
7) gminnego budownictwa
mieszkaniowego,
8) edukacji
publicznej,
9) kultury, w tym bibliotek gminnych i
innych placówek upowszechniania kultury,
10) kultury
fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń
sportowych,
11)
targowisk i hal targowych,
12) zieleni
gminnej i zadrzewień,
13)
cmentarzy gminnych,
14)
porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i
przeciwpowodziowej,
15)
utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów
administracyjnych,
16)
polityki prorodzinnej, w tym zapewnienia kobietom w ciąży opieki socjalnej,
medycznej i prawnej,
17)
wspierania i upowszechniania idei samorządowej,
18)
promocji gminy,
19)
współpracy z organizacjami pozarządowymi,
20)
współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych
państw.
2. Ustawy
określają, które zadania własne gminy mają charakter
obowiązkowy.
3. Przekazanie
gminie, w drodze ustawy, nowych zadań własnych wymaga zapewnienia koniecznych
środków finansowych na ich realizację w postaci zwiększenia dochodów własnych
gminy lub subwencji. Przepis art. 8 ust. 4 i 5 stosuje się
odpowiednio.
Art. 8. 1. Ustawy
mogą nakładać na gminę obowiązek wykonywania zadań zleconych z zakresu
administracji rządowej, a także z zakresu organizacji przygotowań i
przeprowadzenia wyborów powszechnych oraz referendów.
2. Zadania
z zakresu administracji rządowej gmina może wykonywać również na podstawie
porozumienia z organami tej administracji.
2a. Gmina
może wykonywać zadania z zakresu właściwości powiatu oraz zadania z zakresu
właściwości województwa na podstawie porozumień z tymi jednostkami samorządu
terytorialnego.
2b. Spory
majątkowe wynikłe z porozumień, o których mowa w ust. 2 i 2a oraz w art. 74,
rozpatruje sąd powszechny.
3. Gmina
otrzymuje środki finansowe w wysokości koniecznej do wykonania zadań, o których
mowa w ust. 1, 2 i 2a.
4. Szczegółowe
zasady i terminy przekazywania środków finansowych, o których mowa w ust. 3,
określają ustawy nakładające na gminy obowiązek wykonywania zadań zleconych lub
zawarte porozumienia.
5. W
przypadku niedotrzymania terminów, o których mowa w ust. 4, gminie przysługują
odsetki w wysokości ustalonej dla zaległości podatkowych.
Art. 9. 1. W
celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także
zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami
pozarządowymi.
2. Gmina
oraz inna gminna osoba prawna może prowadzić działalność gospodarczą
wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej wyłącznie w
przypadkach określonych w odrębnej ustawie.
3. Formy
prowadzenia gospodarki gminnej, w tym wykonywania przez gminę zadań o
charakterze użyteczności publicznej, określa odrębna
ustawa.
4. Zadaniami
użyteczności publicznej, w rozumieniu ustawy, są zadania własne gminy, określone
w art. 7 ust. 1, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie
zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie
dostępnych.
Art. 10. 1. Wykonywanie
zadań publicznych może być realizowane w drodze współdziałania między
jednostkami samorządu terytorialnego.
2. Gminy,
związki międzygminne oraz stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego mogą
sobie wzajemnie bądź innym jednostkom samorządu terytorialnego udzielać pomocy,
w tym pomocy finansowej.
Rozdział
3
Władze
gminy
Art. 11. 1. Mieszkańcy
gminy podejmują rozstrzygnięcia w głosowaniu powszechnym (poprzez wybory i
referendum) lub za pośrednictwem organów gminy.
2. Zasady
i tryb przeprowadzania wyborów do rady gminy określa odrębna
ustawa.
Art. 11a. Organami
gminy są:
1) rada gminy,
2) zarząd gminy.
Art. 11b. 1. Działalność
organów gminy jest jawna. Ograniczenia jawności mogą wynikać wyłącznie z
ustaw.
2. Jawność
działania organów gminy obejmuje w szczególności prawo obywateli do uzyskiwania
informacji, wstępu na sesje rady gminy i posiedzenia jej komisji, a także
dostępu do dokumentów wynikających z wykonywania zadań publicznych, w tym
protokołów posiedzeń organów gminy i komisji rady gminy.
3. Zasady
dostępu do dokumentów i korzystania z nich określa statut
gminy.
Art. 12. Zasady
i tryb przeprowadzania referendum gminnego określa odrębna
ustawa.
Art. 13. (skreślony).
Art. 14. 1. Uchwały
organów gminy zapadają zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy
składu organu w głosowaniu jawnym, chyba że ustawa stanowi
inaczej.
2. (skreślony).
Art. 15. 1. Z
zastrzeżeniem art. 12 organem stanowiącym i kontrolnym w gminie jest rada
gminy.
2. Jeżeli
siedziba rady gminy znajduje się w mieście położonym na terytorium tej gminy,
rada nosi nazwę rady miejskiej.
Art. 16. Kadencja
rady gminy trwa 4 lata licząc od dnia wyboru.
Art. 17.(2)
W skład
rady wchodzą radni w liczbie:
1)dwunastu
w gminach do 5.000 mieszkańców,
2)piętnastu
w gminach do 10.000
mieszkańców,
3)dziewiętnastu
w gminach do 20.000 mieszkańców,
4)dwudziestu jeden w gminach do
50.000 mieszkańców,
5)dwudziestu trzech w gminach do
100.000 mieszkańców,
6)trzydziestu
w gminach do 200.000 mieszkańców
oraz po
pięciu na każde dalsze rozpoczęte 100.000 mieszkańców, nie więcej jednak niż
sześćdziesięciu radnych.
Art. 18. 1. Do
właściwości rady gminy należą wszystkie sprawy pozostające w zakresie działania
gminy, o ile ustawy nie stanowią inaczej.
2. Do
wyłącznej właściwości rady gminy należy:
1) uchwalanie statutu
gminy,
2) wybór i odwołanie zarządu, ustalanie
wynagrodzeń przewodniczącego zarządu, stanowienie o kierunkach działania zarządu
oraz przyjmowanie sprawozdań z jego działalności,
3) powoływanie i
odwoływanie skarbnika gminy, który jest głównym księgowym budżetu, oraz
sekretarza gminy - na wniosek przewodniczącego zarządu,
4) uchwalanie budżetu
gminy, rozpatrywanie sprawozdania z wykonania budżetu oraz podejmowanie uchwały
w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium zarządowi z tego
tytułu,
5) uchwalanie miejscowych
planów zagospodarowania przestrzennego,
6) uchwalanie programów
gospodarczych,
7) ustalanie zakresu
działania jednostek pomocniczych, zasad przekazywania im składników mienia do
korzystania oraz zasad przekazywania środków budżetowych na realizację zadań
przez te jednostki,
8) podejmowanie uchwał w
sprawach podatków i opłat w granicach określonych w odrębnych
ustawach,
9) podejmowanie uchwał w
sprawach majątkowych gminy, przekraczających zakres zwykłego zarządu,
dotyczących:
a) określania zasad nabycia, zbycia i obciążenia
nieruchomości gruntowych oraz ich wydzierżawiania lub najmu na okres dłuższy niż
trzy lata, o ile ustawy szczególne nie stanowią inaczej; do czasu określenia
zasad zarząd może dokonywać tych czynności wyłącznie za zgodą rady gminy,
b) emitowania obligacji oraz określania zasad ich
zbywania, nabywania i wykupu przez zarząd,
c) zaciągania długoterminowych pożyczek i
kredytów,
d) ustalania maksymalnej wysokości pożyczek i
kredytów krótkoterminowych zaciąganych przez zarząd w roku
budżetowym,
e) zobowiązań w zakresie podejmowania inwestycji i
remontów o wartości przekraczającej granicę ustalaną corocznie przez radę
gminy,
f) tworzenia i przystępowania do spółek i
spółdzielni oraz rozwiązywania i występowania z nich,
g) określania zasad wnoszenia, cofania i zbywania
udziałów i akcji przez zarząd,
h) tworzenia, likwidacji i reorganizacji
przedsiębiorstw, zakładów i innych gminnych jednostek organizacyjnych oraz
wyposażania ich w majątek,
i) ustalania maksymalnej wysokości pożyczek i
poręczeń udzielanych przez zarząd w roku budżetowym,
10)
określanie wysokości sumy, do której zarząd gminy może samodzielnie zaciągać
zobowiązania,
11)
podejmowanie uchwał w sprawie przyjęcia zadań, o których mowa w art. 8 ust. 2 i
2a,
12)
podejmowanie uchwał w sprawach współdziałania z innymi gminami oraz wydzielanie
na ten cel odpowiedniego majątku,
12a) podejmowanie
uchwał w sprawach współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych
państw oraz przystępowania do międzynarodowych zrzeszeń społeczności lokalnych i
regionalnych,
13)
podejmowanie uchwał w sprawach: herbu gminy, nazw ulic i placów publicznych oraz
wznoszenia pomników,
14)
nadawanie honorowego obywatelstwa gminy,
14a) podejmowanie
uchwał w sprawie zasad udzielania stypendiów dla uczniów i
studentów,
15)
stanowienie w innych sprawach zastrzeżonych ustawami do kompetencji rady
gminy.
3. (skreślony).
4. (skreślony).
Art. 18a. 1. Rada
gminy kontroluje działalność zarządu, gminnych jednostek organizacyjnych oraz
jednostek pomocniczych gminy; w tym celu powołuje komisję
rewizyjną.
2.(3) W skład komisji rewizyjnej wchodzą
radni, w tym przedstawiciele wszystkich klubów, z wyjątkiem radnych pełniących
funkcje, o których mowa w art. 19 ust. 1, oraz będących członkami
zarządu.
3. Komisja
rewizyjna opiniuje wykonanie budżetu gminy i występuje z wnioskiem do rady gminy
w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium zarządowi. Wniosek w sprawie
absolutorium podlega zaopiniowaniu przez regionalną izbę
obrachunkową.
4. Komisja
rewizyjna wykonuje inne zadania zlecone przez radę w zakresie kontroli.
Uprawnienie to nie narusza uprawnień kontrolnych innych komisji, powoływanych
przez radę gminy na podstawie art. 21 ust. 1.
5. Zasady
i tryb działania komisji rewizyjnej określa statut gminy.
Art. 19. 1. Rada
gminy wybiera ze swego grona przewodniczącego i 1-3 wiceprzewodniczących
bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu
rady, w głosowaniu tajnym.
2. Zadaniem
przewodniczącego jest wyłącznie organizowanie pracy rady oraz prowadzenie obrad
rady. Przewodniczący może wyznaczyć do wykonywania swoich zadań
wiceprzewodniczącego. W przypadku nieobecności przewodniczącego i niewyznaczenia
wiceprzewodniczącego, zadania przewodniczącego wykonuje wiceprzewodniczący
najstarszy wiekiem.
3. Funkcji,
o których mowa w ust. 1, nie można łączyć z funkcją członka
zarządu.
4. Odwołanie
przewodniczącego i wiceprzewodniczących następuje na wniosek co najmniej 1/4
ustawowego składu rady gminy w trybie określonym w ust. 1.
5. W
przypadku rezygnacji przewodniczącego lub wiceprzewodniczącego rada podejmuje
uchwałę w sprawie przyjęcia tej rezygnacji nie później niż w ciągu 1 miesiąca od
dnia złożenia rezygnacji.
6. Niepodjęcie
uchwały, o której mowa w ust. 5, w ciągu 1 miesiąca od dnia złożenia rezygnacji
przez przewodniczącego lub wiceprzewodniczącego jest równoznaczne z przyjęciem
rezygnacji przez radę gminy z upływem ostatniego dnia miesiąca, w którym powinna
być podjęta uchwała.
Art. 20. 1. Rada
gminy obraduje na sesjach zwoływanych przez przewodniczącego w miarę potrzeby,
nie rzadziej jednak niż raz na kwartał. Do zawiadomienia o zwołaniu sesji
dołącza się porządek obrad wraz z projektami uchwał.
1a. Rada
gminy może wprowadzić zmiany w porządku bezwzględną większością głosów
ustawowego składu rady.
2. Pierwszą
sesję nowo wybranej rady gminy zwołuje przewodniczący rady poprzedniej kadencji
w ciągu 7 dni po ogłoszeniu zbiorczych wyników wyborów do rad na obszarze całego
kraju lub w przypadku wyborów przedterminowych w ciągu 7 dni po ogłoszeniu
wyników wyborów do rady gminy, z zastrzeżeniem ust. 2b.
2a. Po
upływie terminu określonego w ust. 2 sesję zwołuje wojewódzki komisarz wyborczy
w ciągu 21 dni po ogłoszeniu zbiorczych wyników wyborów dla całego kraju lub w
przypadku wyborów przedterminowych w ciągu 21 dni po ogłoszeniu wyników wyborów
do rady gminy.
2b. Jeżeli
wybory były wynikiem referendum lokalnego w sprawie odwołania rady gminy,
pierwszą sesję zwołuje osoba, którą Prezes Rady Ministrów wyznaczył do pełnienia
funkcji organów jednostki samorządu terytorialnego.
2c. Pierwszą
sesję nowo wybranej rady gminy, do czasu wyboru przewodniczącego rady, prowadzi
najstarszy wiekiem radny obecny na sesji.
3. Na
wniosek zarządu lub co najmniej 1/4 ustawowego składu rady gminy przewodniczący
obowiązany jest zwołać sesję w ciągu 7 dni od dnia złożenia wniosku. Wniosek o
zwołanie sesji powinien spełniać wymogi określone w ust. 1 w zdaniu
drugim.
4. Do
zmiany porządku obrad sesji zwołanej w trybie określonym w ust. 3 stosuje się
przepis ust. 1a, z tym że dodatkowo wymagana jest zgoda
wnioskodawcy.
5. Na
wniosek wójta, burmistrza (prezydenta miasta) przewodniczący rady gminy jest
obowiązany wprowadzić do porządku obrad najbliższej sesji rady gminy projekt
uchwały, jeżeli wnioskodawcą jest zarząd gminy, a projekt wpłynął do rady gminy
co najmniej 7 dni przed dniem rozpoczęcia sesji rady.
Art. 21. 1. Rada
gminy ze swojego grona może powoływać stałe i doraźne komisje do określonych
zadań, ustalając przedmiot działania oraz skład osobowy.
2.(4) (skreślony).
3. Komisje
podlegają radzie gminy, przedkładają jej plan pracy oraz sprawozdania z
działalności.
4. W
posiedzeniach komisji mogą uczestniczyć radni niebędący jej członkami. Mogą oni
zabierać głos w dyskusji i składać wnioski bez prawa udziału w
głosowaniu.
Art. 22. 1. Organizację
wewnętrzną oraz tryb pracy organów gminy określa statut
gminy.
2. Statut
gminy podlega ogłoszeniu w wojewódzkim dzienniku
urzędowym.
Art. 23. 1. Radny
obowiązany jest kierować się dobrem wspólnoty samorządowej gminy. Radny
utrzymuje stałą więź z mieszkańcami oraz ich organizacjami, a w szczególności
przyjmuje zgłaszane przez mieszkańców gminy postulaty i przedstawia je organom
gminy do rozpatrzenia, nie jest jednak związany instrukcjami
wyborców.
2. Radni
mogą tworzyć kluby radnych, działające na zasadach określonych w statucie
gminy.
Art. 23a. 1. Przed
przystąpieniem do wykonywania mandatu radni składają
ślubowanie:
"Ślubuję
uroczyście jako radny pracować dla dobra i pomyślności gminy, działać zawsze
zgodnie z prawem oraz z interesami gminy i jej mieszkańców - godnie i rzetelnie
reprezentować swoich wyborców, troszczyć się o ich sprawy oraz nie szczędzić sił
dla wykonania zadań gminy."
2. Ślubowanie
odbywa się w ten sposób, że po odczytaniu roty wywołani kolejno radni powstają i
wypowiadają słowo "ślubuję". Ślubowanie może być złożone z dodaniem zdania: "Tak
mi dopomóż Bóg."
3. Radni
nieobecni na pierwszej sesji rady gminy oraz radni, którzy uzyskali mandat w
czasie trwania kadencji, składają ślubowanie na pierwszej sesji, na której są
obecni.
4. Odmowa
złożenia ślubowania oznacza zrzeczenie się mandatu.
Art. 24. Radny
jest obowiązany brać udział w pracach rady gminy i jej komisji oraz innych
instytucji samorządowych, do których został wybrany lub
desygnowany.
Art. 24a. 1. Z
radnym nie może być nawiązywany stosunek pracy w urzędzie gminy, w której radny
uzyskał mandat.
2.(5) Radny nie może pełnić funkcji
kierownika gminnej jednostki organizacyjnej oraz jego
zastępcy.
3. Przepis
ust. 1 nie dotyczy radnych wybranych do zarządu, z którymi stosunek pracy
nawiązywany jest na podstawie wyboru.
4. (skreślony).
Art. 24b. 1.(6) Osoba wybrana na radnego nie może
wykonywać pracy w ramach stosunku pracy w urzędzie gminy, w której uzyskała
mandat, oraz wykonywać funkcji kierownika lub jego zastępcy w jednostce
organizacyjnej tej gminy. Przed przystąpieniem do wykonywania mandatu osoba ta
obowiązana jest złożyć wniosek o urlop bezpłatny w terminie 7 dni od dnia
ogłoszenia wyników wyborów przez właściwy organ wyborczy.
2. Radny,
o którym mowa w ust. 1, otrzymuje urlop bezpłatny na okres sprawowania mandatu
oraz 3 miesięcy po jego wygaśnięciu.
3. Radny
otrzymuje urlop bezpłatny bez względu na rodzaj i okres trwania stosunku pracy.
Stosunek pracy zawarty na czas określony, który ustałby przed terminem
zakończenia urlopu bezpłatnego, przedłuża się do 3 miesięcy po zakończeniu tego
urlopu.
4.(7) W przypadku radnego wykonującego
funkcję kierownika lub jego zastępcy w jednostce organizacyjnej, przejętej lub
utworzonej przez gminę w czasie kadencji, termin, o którym mowa w ust. 1, wynosi
6 miesięcy od dnia przejęcia lub utworzenia tej jednostki.
5. Niezłożenie
przez radnego wniosku, o którym mowa w ust. 1, jest równoznaczne ze zrzeczeniem
się mandatu.
6. Przepisy
ust. 1-5 stosuje się odpowiednio w przypadku obsadzenia mandatu rady w drodze
uchwały rady gminy podjętej na podstawie przepisów ustawy z dnia 16 lipca 1998
r. - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw (Dz. U.
Nr 95, poz. 602 i Nr 160, poz. 1060 oraz z 2001 r. Nr 45, poz. 497 i Nr 89, poz.
971).
Art. 24c. Po
wygaśnięciu mandatu pracodawca przywraca radnego do pracy na tym samym lub
równorzędnym stanowisku pracy z wynagrodzeniem odpowiadającym wynagrodzeniu,
jakie radny otrzymywałby, gdyby nie przysługujący urlop bezpłatny. Radny zgłasza
gotowość przystąpienia do pracy w terminie 7 dni od dnia wygaśnięcia
mandatu.
Art. 24d. Zarząd
gminy lub wójt, burmistrz (prezydent miasta) nie może powierzyć radnemu gminy, w
której radny uzyskał mandat, wykonywania pracy na podstawie umowy
cywilnoprawnej.
Art. 24e. 1. Radni
nie mogą podejmować dodatkowych zajęć ani otrzymywać darowizn mogących podważyć
zaufanie wyborców do wykonywania mandatu zgodnie z art. 23a ust.
1.
2. Radni
nie mogą powoływać się na swój mandat w związku z podjętymi dodatkowymi
zajęciami bądź działalnością gospodarczą prowadzoną na własny rachunek lub
wspólnie z innymi osobami.
Art. 24f.(8)
1. Radni nie mogą prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek
lub wspólnie z innymi osobami z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy, w
której radny uzyskał mandat, a także zarządzać taką działalnością lub być
przedstawicielem czy pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej
działalności.
2. Radni
nie mogą być członkami władz zarządzających lub kontrolnych i rewizyjnych ani
pełnomocnikami handlowymi spółek prawa handlowego z udziałem gminnych osób
prawnych lub podmiotów gospodarczych, w których uczestniczą takie osoby. Wybór
lub powołanie radnego do tych władz są z mocy prawa
nieważne.
3. (skreślony).
4. Jeżeli
wybór lub powołanie, o którym mowa w ust. 2, miało miejsce przed rozpoczęciem
wykonywania mandatu, radny jest obowiązany zrzec się stanowiska lub funkcji w
terminie do 3 miesięcy od dnia złożenia ślubowania, o którym mowa w art. 23a
ust. 1. W razie niezrzeczenia się stanowiska lub funkcji, radny traci je z mocy
prawa po upływie trzech miesięcy od dnia złożenia
ślubowania.
5. Radni
nie mogą posiadać pakietu większego niż 10% udziałów lub akcji w spółkach prawa
handlowego z udziałem gminnych osób prawnych lub podmiotów gospodarczych, w
których uczestniczą takie osoby. Udziały lub akcje przekraczające ten pakiet
powinny być zbyte przez radnego przed pierwszą sesją rady gminy, a w razie
niezbycia ich nie uczestniczą one przez okres sprawowania mandatu i dwóch lat po
jego wygaśnięciu w wykonywaniu przysługujących im uprawnień (prawa głosu, prawa
do dywidendy, prawa do podziału majątku, prawa poboru).
Art. 24g. (skreślony).
Art. 24h.(9)
1. Radni są obowiązani złożyć oświadczenie o swoim stanie majątkowym,
zawierające w szczególności informacje o zasobach pieniężnych, nieruchomościach,
udziałach i akcjach w spółkach prawa handlowego oraz o nabyciu od Skarbu
Państwa, innej państwowej osoby prawnej, gminy lub związku międzygminnego
mienia, które podlegało zbyciu w drodze przetargu, a także dane o prowadzeniu
działalności gospodarczej oraz dotyczące zajmowania stanowisk w spółkach prawa
handlowego. Oświadczenie powinno zawierać informacje dotyczące majątku objętego
wspólnością majątkową małżeńską.
2. Wiadomości
zawarte w oświadczeniu o stanie majątkowym stanowią tajemnicę służbową, chyba że
osoba, która je złożyła, wyraziła pisemną zgodę na ich ujawnienie. W szczególnie
uzasadnionych przypadkach przewodniczący rady gminy może podjąć decyzję o
ujawnieniu oświadczenia, pomimo braku zgody składającego oświadczenie, po
zasięgnięciu opinii komisji rewizyjnej.
3. Prezes
Rady Ministrów określa, w drodze rozporządzenia, wzór formularza oświadczenia, o
którym mowa w ust. 1.
4. Oświadczenie,
o którym mowa w ust. 1, składa się przewodniczącemu rady gminy w terminie
trzydziestu dni od dnia objęcia mandatu. Kolejne oświadczenia radni składają co
roku, do dnia 31 marca, według stanu na dzień 31 grudnia roku poprzedniego, oraz
na dwa miesiące przed datą wyborów do rad gmin. Analizy zawartych w oświadczeniu
danych dokonuje przewodniczący rady gminy. Oświadczenie przechowuje się przez 6
lat.
5. Przewodniczący
rady gminy składa oświadczenie, o którym mowa w ust. 1, przewodniczącemu zarządu
gminy. Przepisy ust. 2 zdanie drugie i ust. 4 stosuje się
odpowiednio.
6. W
przypadku naruszenia terminów określonych w ust. 4, radnemu nie przysługuje
dieta do czasu złożenia oświadczenia.
7. Podanie
nieprawdy w oświadczeniu o stanie majątkowym powoduje odpowiedzialność na
podstawie art. 247 § 1(10)
Kodeksu karnego.
Art. 25. 1. W
związku z wykonywaniem mandatu radny korzysta z ochrony prawnej przewidzianej
dla funkcjonariuszy publicznych. Przepis ten stosuje się również do osób
wchodzących w skład zarządu niebędących radnymi.
2. Rozwiązanie
z radnym stosunku pracy wymaga uprzedniej zgody rady gminy, której jest
członkiem. Rada gminy odmówi zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym,
jeżeli podstawą rozwiązania tego stosunku są zdarzenia związane z wykonywaniem
przez radnego mandatu.
3. Pracodawca
obowiązany jest zwolnić radnego od pracy zawodowej w celu umożliwienia mu brania
udziału w pracach organów gminy.
4. Na
zasadach ustalonych przez radę gminy radnemu przysługują diety oraz zwrot
kosztów podróży służbowych.
5.(11) (skreślony).
6. Wysokość
diet przysługujących radnemu nie może przekroczyć w ciągu miesiąca łącznie
półtorakrotności kwoty bazowej określonej w ustawie budżetowej dla osób
zajmujących kierownicze stanowiska państwowe na podstawie przepisów ustawy z
dnia 23 grudnia 1999 r. o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze
budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 110, poz. 1255, z 2000 r.
Nr 19, poz. 239 oraz z 2001 r. Nr 85, poz. 924 i Nr 100, poz.
1080).
7. Rada
Ministrów określa, w drodze rozporządzenia, maksymalną wysokość diet
przysługujących radnemu w ciągu miesiąca, uwzględniając liczbę mieszkańców
gminy, przy czym kwota wymieniona w ust. 6 oznacza maksymalną wysokość diet w
gminach o największej liczbie mieszkańców.
8. Rada
gminy przy ustalaniu wysokości diet radnych bierze pod uwagę funkcje pełnione
przez radnego.
9. Dieta
nie przysługuje radnemu pełniącemu odpłatnie funkcję członka zarządu w gminie, w
której uzyskał mandat.
10. Minister
właściwy do spraw administracji publicznej określi, w drodze rozporządzenia,
sposób ustalania należności z tytułu zwrotu kosztów podróży służbowych radnych,
uwzględniając celowość zwrotu rzeczywiście poniesionych wydatków związanych z
wykonywaniem mandatu oraz ułatwienie dokonywania
rozliczeń.
Art. 25a. Radny
lub członek zarządu nie może brać udziału w głosowaniu w radzie, w zarządzie ani
w komisji, jeżeli dotyczy ono jego interesu prawnego.
Art. 25b.(12) Mandatu
radnego gminy nie można łączyć z:
1) mandatem posła lub
senatora,
2) wykonywaniem funkcji
wojewody lub wicewojewody,
3) członkostwem w organie
innej jednostki samorządu terytorialnego.
Art. 26. 1. Organem
wykonawczym gminy jest zarząd.
2. W
skład zarządu wchodzą: wójt albo burmistrz (prezydent miasta) jako
przewodniczący zarządu, ich zastępcy oraz pozostali
członkowie.
3. Burmistrz
jest przewodniczącym zarządu w gminie, w której siedziba władz znajduje się w
mieście położonym na terytorium tej gminy.
4. W
miastach powyżej 100.000 mieszkańców przewodniczącym zarządu jest prezydent
miasta. Dotyczy to również miast, w których do dnia wejścia w życie niniejszej
ustawy prezydent miasta był organem
wykonawczo-zarządzającym.
5. Ilekroć
w ustawie jest mowa o burmistrzu, należy przez to rozumieć także prezydenta
miasta.
Art. 27.(13)
Członkostwa
w zarządzie gminy nie można łączyć z członkostwem w organie innej jednostki
samorządu terytorialnego oraz z zatrudnieniem w administracji rządowej, a także
z mandatem posła i senatora.
Art. 28. 1.(14) Rada gminy wybiera zarząd w liczbie od
3 do 5 osób w ciągu 3 miesięcy od dnia ogłoszenia wyników wyborów przez właściwy
organ wyborczy, z uwzględnieniem ust. 2 i 3. Liczbę członków zarządu określa w
statucie rada gminy.
1a. W
gminach do 20.000 mieszkańców zarząd gminy liczy 3 osoby.
2. Rada
gminy wybiera wójta lub burmistrza bezwzględną większością głosów ustawowego
składu rady, w głosowaniu tajnym.
3. Rada
gminy wybiera zastępcę albo zastępców wójta lub burmistrza oraz pozostałych
członków zarządu na wniosek wójta lub burmistrza zwykłą większością głosów w
obecności co najmniej połowy ustawowego składu rady, w głosowaniu
tajnym.
Art. 28a. 1. Jeżeli
rada gminy nie dokona wyboru zarządu w terminie określonym w art. 28 ust. 1,
ulega rozwiązaniu z mocy prawa.
2. Informację
o rozwiązaniu rady gminy z mocy prawa z przyczyny określonej w ust. 1 wojewoda
podaje do wiadomości w sposób zwyczajowo przyjęty na obszarze gminy oraz
ogłasza, w formie obwieszczenia, w wojewódzkim dzienniku
urzędowym.
3. Po
rozwiązaniu rady gminy z przyczyny określonej w ust. 1 przeprowadza się wybory
przedterminowe.
4. Do
czasu wyboru zarządu przez nową radę Prezes Rady Ministrów, na wniosek ministra
właściwego do spraw administracji publicznej, wyznacza osobę, która w tym
okresie pełni funkcję organów gminy.
5. Jeżeli
rada gminy wybrana w wyniku wyborów przedterminowych, o których mowa w ust. 3,
nie dokona wyboru zarządu w terminie określonym w art. 28 ust. 1, ulega
rozwiązaniu z mocy prawa. Informację o rozwiązaniu rady podaje się do wiadomości
w trybie określonym w ust. 2.
6. W
przypadku określonym w ust. 5 nie przeprowadza się wyborów przedterminowych. Do
dnia wyborów rady gminy na kolejną kadencję oraz wyboru zarządu gminy zadania i
kompetencje organów gminy przejmuje komisarz rządowy ustanowiony przez Prezesa
Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw administracji
publicznej.
7. Organy
gminy ulegają rozwiązaniu z mocy prawa również w przypadkach określonych w art.
197 ust. 1 pkt 4 oraz ust. 5 ustawy, o której mowa w art. 24b ust.
6.
8. W
przypadku zmian w podziale terytorialnym państwa, których skutki określa art.
197 ust. 3 i 5 ustawy, o której mowa w art. 24b ust. 6, stosuje się odpowiednio
przepisy ust. 2-6, z uwzględnieniem zasady, że osobę, która w tym okresie pełni
funkcję organów gminy, wyznacza się dla każdej z gmin powstałych w wyniku zmian
w podziale terytorialnym państwa.
Art. 28b. 1. Uchwała
rady gminy w sprawie nieudzielenia zarządowi absolutorium jest równoznaczna ze
złożeniem wniosku o odwołanie zarządu, chyba że po zakończeniu roku budżetowego
zarząd gminy został odwołany z innej przyczyny. Odrzucenie w głosowaniu uchwały
o udzieleniu absolutorium jest jednoznaczne z przyjęciem uchwały o nieudzieleniu
absolutorium.
1a. Uchwałę
w sprawie absolutorium rada gminy podejmuje bezwzględną większością głosów
ustawowego składu rady gminy.
2. Rada
gminy rozpoznaje sprawę odwołania zarządu z przyczyny określonej w ust. 1 na
sesji zwołanej nie wcześniej niż po upływie 14 dni od podjęcia uchwały w sprawie
nieudzielenia zarządowi absolutorium. Po zapoznaniu się z opiniami, o których
mowa w art. 18a ust. 3, oraz z uchwałą regionalnej izby obrachunkowej w sprawie
uchwały rady gminy o nieudzieleniu absolutorium i po wysłuchaniu wyjaśnień
zarządu rada gminy może odwołać zarząd większością co najmniej 3/5 głosów
ustawowego składu rady, w głosowaniu tajnym.
Art. 28c. 1. Rada
gminy może odwołać wójta lub burmistrza z innej przyczyny niż nieudzielenie
absolutorium jedynie na wniosek co najmniej 1/4 ustawowego składu
rady.
2. Wniosek,
o którym mowa w ust. 1, wymaga formy pisemnej i uzasadnienia przyczyny odwołania
oraz podlega zaopiniowaniu przez komisję rewizyjną.
3. Odwołanie
wójta lub burmistrza następuje większością co najmniej 3/5 głosów ustawowego
składu rady, w głosowaniu tajnym. Głosowanie w sprawie odwołania rada gminy
przeprowadza po zapoznaniu się z opinią komisji rewizyjnej na następnej sesji po
tej, na której zgłoszono wniosek o odwołanie, nie wcześniej jednak niż po
upływie 1 miesiąca od dnia zgłoszenia wniosku. Jeżeli wniosek o odwołanie wójta
lub burmistrza nie uzyskał wymaganej większości głosów, kolejny wniosek o
odwołanie może być zgłoszony nie wcześniej niż po upływie 6 miesięcy od
poprzedniego głosowania.
4. Odwołanie
wójta lub burmistrza albo złożenie przez niego rezygnacji jest, odpowiednio,
równoznaczne z odwołaniem całego zarządu gminy albo złożeniem rezygnacji przez
cały zarząd gminy.
5. Rada
gminy może na uzasadniony wniosek wójta lub burmistrza odwołać poszczególnych
członków zarządu zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy
ustawowego składu rady, w głosowaniu tajnym.
Art. 28d. 1. W
przypadku złożenia rezygnacji przez wójta lub burmistrza jej przyjęcie następuje
zwykłą większością głosów.
2. W
przypadku rezygnacji wójta lub burmistrza rada gminy na najbliższej sesji
podejmuje uchwałę o przyjęciu rezygnacji całego zarządu.
3. Niepodjęcie
uchwały, o której mowa w ust. 2, jest równoznaczne z przyjęciem rezygnacji z
upływem ostatniego dnia miesiąca, w którym odbyła się sesja rady gminy, o której
mowa w ust. 2.
Art. 28e. 1. W
przypadku odwołania albo rezygnacji całego zarządu rada gminy dokonuje wyboru
nowego zarządu w trybie, o którym mowa w art. 28, odpowiednio, w ciągu 3
miesięcy od dnia odwołania albo od dnia przyjęcia rezygnacji. W przypadku
niedokonania wyboru nowego zarządu w terminie 3 miesięcy od dnia odwołania albo
od dnia przyjęcia rezygnacji, przepisy art. 28a stosuje się
odpowiednio.
2. W
przypadku odwołania członka zarządu niebędącego jego przewodniczącym rada gminy
dokonuje wyboru nowego członka zarządu w terminie 1 miesiąca od dnia
odwołania.
3. Odwołany
zarząd gminy lub jego poszczególni członkowie pełnią dotychczasowe obowiązki do
czasu wyboru nowego zarządu lub poszczególnych jego członków. Rada gminy może
zwolnić członka zarządu z tego obowiązku.
4. Przepis
ust. 3 zdanie pierwsze stosuje się odpowiednio w przypadku złożenia rezygnacji
przez cały zarząd.
Art. 28f. 1. W
przypadku złożenia rezygnacji z członkostwa w zarządzie przez członka
niebędącego jego przewodniczącym, rada gminy podejmuje uchwałę o przyjęciu
rezygnacji i zwolnieniu z pełnienia obowiązków członka zarządu zwykłą
większością głosów, nie później niż w ciągu 1 miesiąca od dnia złożenia
rezygnacji.
2. Niepodjęcie
przez radę gminy uchwały w terminie, o którym mowa w ust. 1, jest równoznaczne z
przyjęciem rezygnacji z upływem ostatniego dnia miesiąca, w którym powinna być
podjęta uchwała.
3. W
przypadku złożenia rezygnacji przez członka zarządu niebędącego jego
przewodniczącym, wójt lub burmistrz obowiązany jest, najpóźniej w ciągu 1
miesiąca od dnia przyjęcia rezygnacji lub upływu okresu, o którym mowa w ust. 2,
przedstawić radzie gminy nową kandydaturę na członka
zarządu.
Art. 29. Po
upływie kadencji rady gminy zarząd działa do dnia wyboru nowego
zarządu.
Art. 30. 1. Zarząd
wykonuje uchwały rady gminy i zadania gminy określone przepisami
prawa.
2. Do
zadań zarządu należy w szczególności:
1) przygotowywanie
projektów uchwał rady gminy,
2) określanie sposobu
wykonywania uchwał,
3) gospodarowanie mieniem
komunalnym,
4) wykonywanie
budżetu,
5) zatrudnianie i
zwalnianie kierowników gminnych jednostek organizacyjnych.
6)
(skreślony).
3. W
realizacji zadań własnych gminy zarząd podlega wyłącznie radzie
gminy.
Art. 31. Wójt lub
burmistrz organizują pracę zarządu, kierują bieżącymi sprawami gminy oraz
reprezentują ją na zewnątrz.
Art. 32. 1. W
sprawach niecierpiących zwłoki, związanych z bezpośrednim zagrożeniem interesu
publicznego, wójt lub burmistrz podejmują czynności należące do kompetencji
zarządu. Nie dotyczy to wydawania zarządzeń porządkowych, o których mowa w art.
41 ust. 2.
2. Czynności
podjęte w trybie, o którym mowa w ust. 1, wymagają zatwierdzenia na najbliższym
posiedzeniu zarządu.
Art. 33. 1. Zarząd
wykonuje zadania przy pomocy urzędu gminy.
2. Organizację
i zasady funkcjonowania urzędu określa regulamin organizacyjny, uchwalony na
wniosek zarządu przez radę gminy.
3. Kierownikiem
urzędu jest wójt lub burmistrz.
4. W
zakresie ustalonym przez zarząd wójt lub burmistrz może powierzyć prowadzenie
spraw gminy w swoim imieniu sekretarzowi gminy.
5. Kierownik
urzędu wykonuje uprawnienia zwierzchnika służbowego w stosunku do pracowników
urzędu oraz kierowników gminnych jednostek organizacyjnych, z zastrzeżeniem art.
30 ust. 2 pkt 5.
6. Status
prawny pracowników samorządowych określa odrębna ustawa.
Art. 34. Sekretarz
i skarbnik gminy (główny księgowy budżetu) uczestniczą w pracach zarządu bez
prawa głosowania.
Art. 35. 1. Organizację
i zakres działania jednostki pomocniczej określa rada gminy odrębnym statutem,
po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami.
2. Statut
może przewidywać powołanie jednostki niższego rzędu w ramach jednostki
pomocniczej.
3. Statut
jednostki pomocniczej określa w szczególności:
1) nazwę i obszar jednostki
pomocniczej,
2) zasady i tryb wyborów organów jednostki
pomocniczej,
3) organizację i zadania
organów jednostki pomocniczej,
4) zakres zadań przekazywanych jednostce
przez gminę oraz sposób ich realizacji,
5) zakres i formy kontroli oraz nadzoru rady
gminy nad działalnością organów jednostki pomocniczej.
Art. 36. 1. Organem
uchwałodawczym w sołectwie jest zebranie wiejskie, a wykonawczym - sołtys.
Działalność sołtysa wspomaga rada sołecka.
2. Sołtys
oraz członkowie rady sołeckiej wybierani są w głosowaniu tajnym, bezpośrednim,
spośród nieograniczonej liczby kandydatów, przez stałych mieszkańców sołectwa
uprawnionych do głosowania.
3. Sołtys
korzysta z ochrony prawnej przysługującej funkcjonariuszom
publicznym.
Art. 37. 1.(15) Organem uchwałodawczym w dzielnicy
(osiedlu) jest rada o liczbie członków ustalonej według art. 17, nie więcej
jednak niż 21.
2. Organem
wykonawczym w dzielnicy (osiedlu) jest zarząd wybierany według art. 28. Na czele
zarządu stoi przewodniczący.
3. Przewodniczący
zarządu korzysta z ochrony prawnej przysługującej funkcjonariuszom
publicznym.
4. Statut
osiedla może ustalić, że w osiedlu organem uchwałodawczym jest ogólne zebranie
mieszkańców. Ogólne zebranie wybiera zarząd osiedla; art. 36 ust. 2 stosuje się
odpowiednio.
Art. 37a. Przewodniczący
organu wykonawczego jednostki pomocniczej może uczestniczyć w pracach rady gminy
na zasadach określonych w statucie gminy, bez prawa udziału w głosowaniu.
Przewodniczący rady gminy jest każdorazowo zobowiązany do zawiadamiania, na
takich samych zasadach jak radnych, przewodniczącego organu wykonawczego
jednostki pomocniczej o sesji rady gminy.
Art. 37b. 1. Rada
gminy może ustanowić zasady, na jakich przewodniczącemu organu wykonawczego
jednostki pomocniczej będzie przysługiwała dieta oraz zwrot kosztów podróży
służbowej.
2. Rada
gminy może ustanowić zasady, na jakich członkom organu wykonawczego jednostki
pomocniczej oraz członkom rady dzielnicy (osiedla), rady sołeckiej, będzie
przysługiwała dieta lub zwrot kosztów podróży służbowej.
Art. 38. Odrębności
ustroju gmin, które wykonują zadania o szczególnym charakterze, określają
właściwe ustawy. Dotyczy to w szczególności gmin
uzdrowiskowych.
Art. 39. 1. Decyzje
w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej wydaje wójt lub
burmistrz, o ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej.
2. Wójt
lub burmistrz może upoważnić swoich zastępców lub innych pracowników urzędu
gminy do wydawania decyzji administracyjnych, o których mowa w ust. 1, w imieniu
wójta lub burmistrza.
3. Decyzje
wydawane przez zarząd gminy w sprawach z zakresu administracji publicznej
podpisuje wójt lub burmistrz. W decyzji wymienia się imię i nazwisko członków
zarządu, którzy brali udział w wydaniu decyzji.
4. Do
załatwiania indywidualnych spraw z zakresu administracji publicznej rada gminy
może upoważnić również organ wykonawczy jednostki pomocniczej oraz organy
jednostek i podmiotów, o których mowa w art. 9 ust. 1.
5. Od
decyzji wydanej przez wójta, burmistrza (prezydenta miasta), zarząd gminy lub
organ, o którym mowa w ust. 4, służy odwołanie do samorządowego kolegium
odwoławczego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
Art. 39a. Prezes
Rady Ministrów, w drodze rozporządzenia, ustala instrukcję kancelaryjną dla
organów gmin i związków międzygminnych.
Rozdział
4
Akty
prawa miejscowego stanowionego przez gminę
Art. 40. 1. Na
podstawie upoważnień ustawowych gminie przysługuje prawo stanowienia aktów prawa
miejscowego obowiązujących na obszarze gminy.
2. Na
podstawie niniejszej ustawy organy gminy mogą wydawać akty prawa miejscowego w
zakresie:
1) wewnętrznego ustroju
gminy oraz jednostek pomocniczych,
2) organizacji urzędów i
instytucji gminnych,
3) zasad zarządu mieniem
gminy,
4) zasad i trybu korzystania z gminnych
obiektów i urządzeń użyteczności publicznej.
3. W
zakresie nieuregulowanym w odrębnych ustawach lub innych przepisach powszechnie
obowiązujących rada gminy może wydawać przepisy porządkowe, jeżeli jest to
niezbędne dla ochrony życia lub zdrowia obywateli oraz dla zapewnienia porządku,
spokoju i bezpieczeństwa publicznego.
4. Przepisy
porządkowe, o których mowa w ust. 3, mogą przewidywać za ich naruszanie karę
grzywny wymierzaną w trybie i na zasadach określonych w prawie o
wykroczeniach.
Art. 41. 1. Akty
prawa miejscowego ustanawia rada gminy w formie uchwały.
2. W
przypadku niecierpiącym zwłoki przepisy porządkowe może wydać zarząd w formie
uchwały.
3. Uchwała,
o której mowa w ust. 2, podlega zatwierdzeniu na najbliższej sesji rady gminy.
Traci ona moc w razie odmowy zatwierdzenia bądź nieprzedstawienia do
zatwierdzenia na najbliższej sesji rady.
4. W
razie nieprzedstawienia do zatwierdzenia lub odmowy zatwierdzenia uchwały, rada
gminy określa termin utraty jej mocy obowiązującej.
5. Wójt
lub burmistrz przesyła przepisy porządkowe do wiadomości wójtom sąsiednich gmin
i staroście powiatu, w którym leży gmina, następnego dnia po ich
ustanowieniu.
Art. 42. Zasady
i tryb ogłaszania aktów prawa miejscowego określa ustawa z dnia 20 lipca 2000 r.
o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz. U. Nr
62, poz. 718 i z 2001 r. Nr 46, poz. 499).
Rozdział
5
Mienie
komunalne
Art. 43. Mieniem
komunalnym jest własność i inne prawa majątkowe należące do poszczególnych gmin
i ich związków oraz mienie innych gminnych osób prawnych, w tym
przedsiębiorstw.
Art. 44. Nabycie
mienia komunalnego następuje:
1) na podstawie ustawy - Przepisy
wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym,
2) przez przekazanie gminie mienia w związku
z utworzeniem lub zmianą granic gminy w trybie, o którym mowa w art. 4;
przekazanie mienia następuje w drodze porozumienia zainteresowanych gmin, a w
razie braku porozumienia - decyzją Prezesa Rady Ministrów, podjętą na wniosek
ministra właściwego do spraw administracji publicznej,
3) w wyniku przekazania przez administrację
rządową na zasadach określonych przez Radę Ministrów w drodze
rozporządzenia,
4) w wyniku własnej działalności
gospodarczej,
5) przez inne czynności
prawne,
6) w innych przypadkach określonych
odrębnymi przepisami.
Art. 45. 1. Podmioty
mienia komunalnego samodzielnie decydują o przeznaczeniu i sposobie
wykorzystania składników majątkowych, przy zachowaniu wymogów zawartych w
odrębnych przepisach prawa.
2. (skreślony).
Art. 46. 1. Oświadczenie
woli w imieniu gminy w zakresie zarządu mieniem składają dwaj członkowie zarządu
lub jeden członek zarządu i osoba upoważniona przez zarząd (pełnomocnik), o ile
statut nie stanowi inaczej.
2. Zarząd
może udzielić wójtowi lub burmistrzowi upoważnienia do składania jednoosobowo
oświadczeń woli związanych z prowadzeniem bieżącej działalności
gminy.
3. Jeżeli
czynność prawna może spowodować powstanie zobowiązań pieniężnych, do jej
skuteczności potrzebna jest kontrasygnata skarbnika gminy (głównego księgowego
budżetu) lub osoby przez niego upoważnionej.
4. Skarbnik
gminy (główny księgowy budżetu), który odmówił kontrasygnaty, dokona jej jednak
na pisemne polecenie zwierzchnika, powiadamiając o tym radę gminy oraz
regionalną izbę obrachunkową.
Art. 47. 1. Kierownicy
jednostek organizacyjnych gminy nieposiadających osobowości prawnej działają
jednoosobowo na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez zarząd
gminy.
2. Do
czynności przekraczających zakres pełnomocnictwa potrzebna jest zgoda
zarządu.
Art. 48. 1. Jednostka
pomocnicza zarządza i korzysta z mienia komunalnego oraz rozporządza dochodami z
tego źródła w zakresie określonym w statucie. Statut ustala również zakres
czynności dokonywanych samodzielnie przez jednostkę pomocniczą w zakresie
przysługującego jej mienia.
1a. Przepis
ust. 1 stosuje się odpowiednio do jednostki niższego rzędu, o której mowa w art.
35 ust. 2.
2. Rada
gminy nie może uszczuplić dotychczasowych praw sołectw do korzystania z mienia
bez zgody zebrania wiejskiego.
3. Wszystkie
przysługujące dotychczas mieszkańcom wsi prawa własności, użytkowania lub inne
prawa rzeczowe i majątkowe, zwane dalej mieniem gminnym, pozostają
nienaruszone.
4. Do
mienia gminnego mają zastosowanie, z zastrzeżeniem ust. 3, przepisy dotyczące
mienia komunalnego.
Art. 49. 1. Gmina
nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania innych gminnych osób prawnych, a te
nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania gminy.
2. W
przypadku zniesienia lub podziału gminy odpowiedzialność za jej zobowiązania
ponoszą solidarnie gminy, które przejęły jej mienie.
Art. 50. Obowiązkiem
osób uczestniczących w zarządzaniu mieniem komunalnym jest zachowanie
szczególnej staranności przy wykonywaniu zarządu zgodnie z przeznaczeniem tego
mienia i jego ochrona.
Rozdział
6
Gminna
gospodarka finansowa
Art. 51. 1. Gmina
samodzielnie prowadzi gospodarkę finansową na podstawie budżetu gminy, zwanego
dalej budżetem.
2. Budżet
jest uchwalany na rok kalendarzowy.
3. Statut
gminy określa uprawnienia jednostki pomocniczej do prowadzenia gospodarki
finansowej w ramach budżetu gminy.
Art. 52. 1. Projekt
budżetu przygotowuje zarząd.
1a. Bez
zgody zarządu gminy rada gminy nie może wprowadzić w projekcie budżetu gminy
zmian powodujących zwiększenie wydatków nieznajdujących pokrycia w planowanych
dochodach lub zwiększenie planowanych dochodów bez jednoczesnego ustanowienia
źródeł tych dochodów.
2. Projekt
budżetu wraz z informacją o stanie mienia komunalnego i objaśnieniami zarząd
przedkłada radzie gminy najpóźniej do 15 listopada roku poprzedzającego rok
budżetowy i przesyła projekt regionalnej izbie obrachunkowej, celem
zaopiniowania.
3. Budżet
jest uchwalany do końca roku poprzedzającego rok
budżetowy.
Art. 53. 1. Procedurę
uchwalania budżetu oraz rodzaje i szczegółowość materiałów informacyjnych
towarzyszących projektowi określa rada gminy.
2. Do
czasu uchwalenia budżetu przez radę gminy, jednak nie później niż do 31 marca
roku budżetowego, podstawą gospodarki budżetowej jest projekt budżetu
przedłożony radzie gminy.
3. W
przypadku nieuchwalenia budżetu w terminie, o którym mowa w ust. 2, regionalna
izba obrachunkowa ustala budżet gminy w zakresie obowiązkowych zadań własnych
oraz zadań zleconych w terminie do końca kwietnia roku budżetowego. Do dnia
ustalenia budżetu przez regionalną izbę obrachunkową podstawą gospodarki
budżetowej jest projekt budżetu, o którym mowa w ust. 2.
Art. 54. 1. Dochodami
gminy są:
1) podatki, opłaty i inne
wpływy określone w odrębnych ustawach jako dochody gminy,
2) dochody z majątku
gminy,
3) subwencja ogólna z
budżetu państwa.
2. Dochodami
gminy mogą być:
1)
(skreślony),
2) dotacje celowe na realizację zadań
zleconych oraz na dofinansowanie zadań własnych,
3) wpływy z
samoopodatkowania mieszkańców,
4)
(skreślony),
5) spadki, zapisy i
darowizny,
6) inne dochody.
Art. 55. 1. Subwencje
ogólne są ustalane dla gmin według zobiektywizowanych kryteriów, które określa
odrębna ustawa.
2. Minister
Finansów(16) ustala, zgodnie z
ust. 1, wysokość i rozdziela subwencje ogólne na rzecz każdej gminy bezpośrednio
z budżetu państwa.
tezy z
piśmiennictwa
Art. 56. (skreślony).
Art. 57. W
uchwale budżetowej określa się źródła pokrycia niedoboru budżetu, jeżeli
planowane wydatki budżetu przewyższają planowane dochody.
orzeczenia
administracji
Art. 58. 1. Uchwały
organów gminy dotyczące zobowiązań finansowych wskazują źródła dochodów, z
których zobowiązania te zostaną pokryte.
2. Uchwały,
o których mowa w ust. 1, zapadają bezwzględną większością głosów w obecności co
najmniej połowy składu organu gminy.
Art. 59. Dyspozycja
środkami pieniężnymi gminy jest oddzielona od kasowego jej
wykonania.
2. (skreślony).
Art. 60. 1. Za
prawidłową gospodarkę finansową gminy odpowiada zarząd.
2. Zarządowi
gminy przysługuje wyłączne prawo:
1) zaciągania zobowiązań
mających pokrycie w ustalonych w uchwale budżetowej kwotach wydatków, w ramach
upoważnień udzielonych przez radę gminy,
2) emitowania papierów
wartościowych, w ramach upoważnień udzielonych przez radę
gminy,
3) dokonywania wydatków
budżetowych,
4) zgłaszania propozycji
zmian w budżecie gminy,
5) dysponowania rezerwami
budżetu gminy,
6) blokowania środków
budżetowych, w przypadkach określonych ustawą.
Art. 61. 1. Gospodarka
finansowa gminy jest jawna.
2. Wójt
lub burmistrz niezwłocznie ogłasza uchwałę budżetową i sprawozdanie z jej
wykonania w trybie przewidzianym dla aktów prawa
miejscowego.
3. Zarząd
informuje mieszkańców gminy o założeniach projektu budżetu, kierunkach polityki
społecznej i gospodarczej oraz wykorzystywaniu środków
budżetowych.
Art. 62. Kontrolę
gospodarki finansowej gmin i związków sprawują regionalne izby
obrachunkowe.
2. (skreślony).
Art. 63. Odrębne
ustawy określą:
1) sposób powoływania, organizację i
szczegółowe zasady działania regionalnych izb
obrachunkowych,
2) podatki, opłaty i
wpływy uznane za dochody gminy,
3) ogólne zasady procedury budżetowej i
gospodarki finansowej w gminach,
4) warunki zaciągania
pożyczek przez gminy.
Rozdział
7
Związki
i porozumienia międzygminne
Art. 64. 1. W
celu wspólnego wykonywania zadań publicznych gminy mogą tworzyć związki
międzygminne.
2. Uchwały
o utworzeniu związku podejmują rady zainteresowanych gmin.
3. Prawa
i obowiązki gmin uczestniczących w związku międzygminnym, związane z
wykonywaniem zadań przekazanych związkowi, przechodzą na związek z dniem
ogłoszenia statutu związku.
4. Obowiązek
utworzenia związku może być nałożony tylko w drodze ustawy, która określa
zadania związku i tryb zatwierdzenia jego statutu.
5. Do
związków międzygminnych stosuje się odpowiednio art. 8 ust. 2-5 i art. 39 ust.
4.
Art. 65. 1. Związek
wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną
odpowiedzialność.
2. Związek
posiada osobowość prawną.
Art. 66. Gmina
informuje wojewodę o zamiarze przystąpienia do związku.
tezy z
piśmiennictwa
Art. 67. 1. Utworzenie
związku wymaga przyjęcia jego statutu przez rady zainteresowanych gmin
bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady
gminy.
2. Statut
związku powinien określać:
1) nazwę i siedzibę
związku,
2) uczestników i czas
trwania związku,
3) zadania związku,
4) organy związku, ich strukturę, zakres i
tryb działania,
5) zasady korzystania z obiektów i urządzeń
związku,
6) zasady udziału w kosztach wspólnej
działalności, zyskach i pokrywania strat związku,
7) zasady przystępowania i występowania
członków oraz zasady rozliczeń majątkowych,
8) zasady likwidacji
związku,
9) inne zasady określające
współdziałanie.
3. Zmiana
statutu następuje w trybie przewidzianym dla jego
ustanowienia.
Art. 68. 1. Rejestr
związków prowadzi minister właściwy do spraw administracji
publicznej.
2. Związek
nabywa osobowość prawną po zarejestrowaniu, z dniem ogłoszenia
statutu.
3. Minister
właściwy do spraw administracji publicznej określi, w drodze rozporządzenia,
sposób prowadzenia rejestru związków międzygminnych oraz ogłaszania statutów
związków, uwzględniając dokumentację niezbędną do wpisania związku do rejestru,
dane podlegające wpisaniu oraz sposób dokonywania zmian wpisów w
rejestrze.
Art. 69. 1. Organem
stanowiącym i kontrolnym związku jest zgromadzenie związku, zwane dalej
zgromadzeniem.
2. W
zakresie zadań zleconych związkowi zgromadzenie wykonuje kompetencje
przysługujące radzie gminy.
3. Do
zgromadzenia związku stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące rady
gminy.
Art. 70. 1. W
skład zgromadzenia wchodzą wójtowie i burmistrzowie gmin uczestniczących w
związku.
2. Za
zgodą rady gmina może być reprezentowana w związku przez innego członka organu
gminy.
3. Statut
może przyznawać określonym gminom więcej niż jeden głos w zgromadzeniu.
Dodatkowych przedstawicieli wyznacza zainteresowana rada
gminy.
Art. 71. Uchwały
zgromadzenia są podejmowane bezwzględną większością głosów statutowej liczby
członków zgromadzenia.
Art. 72. 1. Członek
zgromadzenia może wnieść pisemny sprzeciw w stosunku do uchwały zgromadzenia w
ciągu 7 dni od dnia jej podjęcia.
2. Wniesienie
sprzeciwu wstrzymuje wykonanie uchwały i wymaga ponownego rozpatrzenia
sprawy.
3. Sprzeciw
nie może być zgłoszony do uchwały podjętej w wyniku ponownego rozpatrzenia
sprawy.
4. Przepisów
ust. 1-3 nie stosuje się do związków międzygminnych utworzonych na podstawie
art. 64 ust. 4.
Art. 73. 1. Organem
wykonawczym związku jest zarząd.
2. Zarząd
związku jest powoływany i odwoływany przez zgromadzenie spośród jego
członków.
3. O
ile statut tak stanowi, dopuszczalny jest wybór członków zarządu spoza członków
zgromadzenia w liczbie nieprzekraczającej 1/3 składu zarządu
związku.
4. Do
przewodniczącego zarządu związku stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące
wójta lub burmistrza.
5. Do
zarządu związku stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zarządu
gminy.
Art. 73a. 1. Do
gospodarki finansowej związku międzygminnego stosuje się odpowiednio przepisy o
gospodarce finansowej gmin.
2. Plan
finansowy związku uchwala zgromadzenie związku.
Art. 74. 1. Gminy
mogą zawierać porozumienia międzygminne w sprawie powierzenia jednej z nich
określonych przez nie zadań publicznych.
2. Gmina
wykonująca zadania publiczne objęte porozumieniem przejmuje prawa i obowiązki
pozostałych gmin, związane z powierzonymi jej zadaniami, a gminy te mają
obowiązek udziału w kosztach realizacji powierzonego
zadania.
Art. 75. (skreślony).
Rozdział
8
(skreślony).
Rozdział
9
Stowarzyszenia
gmin
Art. 84. 1. W
celu wspierania idei samorządu terytorialnego oraz obrony wspólnych interesów,
gminy mogą tworzyć stowarzyszenia, w tym również z powiatami i
województwami.
2. Organizację,
zadania oraz tryb pracy stowarzyszenia określa jego
statut.
3. Do
stowarzyszeń gmin stosuje się odpowiednio przepisy Prawa o stowarzyszeniach, z
tym że dla założenia stowarzyszenia wymaganych jest co najmniej 3
założycieli.
Art. 84a. Zasady
przystępowania gminy do międzynarodowych zrzeszeń społeczności lokalnych i
regionalnych określają odrębne przepisy.
Rozdział
10
Nadzór
nad działalnością gminną
Art. 85. Nadzór
nad działalnością gminną sprawowany jest na podstawie kryterium zgodności z
prawem.
Art. 86. Organami
nadzoru są Prezes Rady Ministrów i wojewoda, a w zakresie spraw finansowych -
regionalna izba obrachunkowa.
orzeczenia
sądów
Art. 87. Organy
nadzoru mogą wkraczać w działalność gminną tylko w przypadkach określonych
ustawami.
Art. 88. Organy
nadzoru mają prawo żądania informacji i danych, dotyczących organizacji i
funkcjonowania gminy, niezbędnych do wykonywania przysługujących im uprawnień
nadzorczych.
Art. 89. 1. Jeżeli
prawo uzależnia ważność rozstrzygnięcia organu gminy od jego zatwierdzenia,
uzgodnienia lub zaopiniowania przez inny organ, zajęcie stanowiska przez ten
organ powinno nastąpić nie później niż w ciągu 14 dni od dnia doręczenia tego
rozstrzygnięcia lub jego projektu, z zastrzeżeniem ust.
1a.
1a. Termin,
o którym mowa w ust. 1, wynosi 30 dni, jeżeli zatwierdzenie, uzgodnienie lub
zaopiniowanie wymagane jest od organu stanowiącego jednostki samorządu
terytorialnego.
2. Jeżeli
organ, o którym mowa w ust. 1 lub 1a, nie zajmie stanowiska w sprawie,
rozstrzygnięcie uważa się za przyjęte w brzmieniu przedłożonym przez gminę, z
upływem terminu określonego w ust. 1 lub 1a.
3. Do
zatwierdzania, uzgadniania lub opiniowania przez organy gminy rozstrzygnięć
innych organów przepisy ust. 1, 1a i 2 stosuje się
odpowiednio.
Art. 90. 1. Wójt
lub burmistrz obowiązany jest do przedłożenia wojewodzie uchwał rady w ciągu 7
dni od dnia ich podjęcia. Uchwały w sprawie przepisów porządkowych wójt lub
burmistrz przekazuje w ciągu dwóch dni od ich podjęcia.
2. Wójt
lub burmistrz przedkłada regionalnej izbie obrachunkowej na zasadach określonych
w ust. 1 uchwałę budżetową, uchwałę w sprawie absolutorium dla zarządu oraz inne
uchwały objęte zakresem nadzoru izby.
Art. 91. 1. Uchwała
organu gminy sprzeczna z prawem jest nieważna. O nieważności uchwały w całości
lub w części orzeka organ nadzoru w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia
doręczenia uchwały, w trybie określonym w art. 90.
2. Organ
nadzoru, wszczynając postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności uchwały lub
w toku tego postępowania, może wstrzymać wykonanie
uchwały.
2a. Przepisu
ust. 2 nie stosuje się do uchwały o zaskarżeniu rozstrzygnięcia nadzorczego do
sądu administracyjnego.
3. Rozstrzygnięcie
nadzorcze powinno zawierać uzasadnienie faktyczne i prawne oraz pouczenie o
dopuszczalności wniesienia skargi do sądu
administracyjnego.
4. W
przypadku nieistotnego naruszenia prawa organ nadzoru nie stwierdza nieważności
uchwały, ograniczając się do wskazania, iż uchwałę wydano z naruszeniem
prawa.
5. Przepisy
Kodeksu postępowania administracyjnego stosuje się
odpowiednio.
Art. 92. 1. Stwierdzenie
przez organ nadzoru nieważności uchwały organu gminy wstrzymuje jej wykonanie z
mocy prawa w zakresie objętym stwierdzeniem nieważności, z dniem doręczenia
rozstrzygnięcia nadzorczego.
2. Przepisu
ust. 1 nie stosuje się do uchwały o zaskarżeniu rozstrzygnięcia nadzorczego do
sądu administracyjnego.
Art. 92a. W
przypadku złożenia przez organ gminy skargi na rozstrzygnięcie nadzorcze, sąd
administracyjny wyznacza rozprawę nie później niż w ciągu 30 dni od dnia
wpłynięcia skargi do sądu.
Art. 93. 1. Po
upływie terminu wskazanego w art. 91 ust. 1 organ nadzoru nie może we własnym
zakresie stwierdzić nieważności uchwały organu gminy. W tym przypadku organ
nadzoru może zaskarżyć uchwałę do sądu administracyjnego.
2. W
przypadku, o którym mowa w ust. 1, wydanie postanowienia o wstrzymaniu wykonania
uchwały należy do sądu.
Art. 94. 1. Nie
stwierdza się nieważności uchwały organu gminy po upływie jednego roku od dnia
jej podjęcia, chyba że uchybiono obowiązkowi przedłożenia uchwały w terminie
określonym w art. 90 ust. 1, albo jeżeli uchwała jest aktem prawa
miejscowego.
2. Jeżeli
nie stwierdzono nieważności uchwały z powodu upływu terminu określonego w ust.
1, a istnieją przesłanki stwierdzenia nieważności, sąd administracyjny orzeka o
niezgodności uchwały z prawem. Uchwała taka traci moc prawną z dniem orzeczenia
o jej niezgodności z prawem. Przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego co
do skutków takiego orzeczenia stosuje się odpowiednio.
Art. 95. (skreślony).
Art. 96. 1. W
razie powtarzającego się naruszenia przez radę gminy Konstytucji lub ustaw,
Sejm, na wniosek Prezesa Rady Ministrów, może w drodze uchwały rozwiązać radę
gminy. Rozwiązanie rady równoznaczne jest z rozwiązaniem wszystkich organów
gminy. Prezes Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw
administracji publicznej wyznacza wówczas osobę, która do czasu wyborów nowych
organów gminy pełni funkcję tych organów.
2. Jeżeli
powtarzającego się naruszenia Konstytucji lub ustaw dopuszcza się zarząd gminy,
wojewoda wzywa radę gminy do zastosowania niezbędnych środków, a jeżeli wezwanie
to nie odnosi skutku - za pośrednictwem ministra właściwego do spraw
administracji publicznej - występuje z wnioskiem do Prezesa Rady Ministrów o
rozwiązanie zarządu gminy. W razie rozwiązania zarządu, do czasu wyboru nowego
zarządu, funkcję zarządu pełni osoba wyznaczona przez Prezesa Rady
Ministrów.
Art. 97. 1. W
razie nierokującego nadziei na szybką poprawę i przedłużającego się braku
skuteczności w wykonywaniu zadań publicznych przez organy gminy, Prezes Rady
Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej,
może zawiesić organy gminy i ustanowić zarząd komisaryczny na okres do dwóch
lat, nie dłużej jednak niż do wyboru zarządu przez radę kolejnej
kadencji.
2. Ustanowienie
zarządu komisarycznego może nastąpić po uprzednim przedstawieniu zarzutów
organom gminy i wezwaniu ich do niezwłocznego przedłożenia programu poprawy
sytuacji gminy.
3. Komisarza
rządowego powołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek wojewody, zgłoszony za
pośrednictwem ministra właściwego do spraw administracji
publicznej.
4. Komisarz
rządowy przejmuje wykonywanie zadań i kompetencji organów gminy z dniem
powołania.
Art. 98. 1. Rozstrzygnięcia
organu nadzorczego dotyczące gminy, w tym rozstrzygnięcia, o których mowa w art.
96 ust. 2 i art. 97 ust. 1, a także stanowisko zajęte w trybie art. 89,
podlegają zaskarżeniu do sądu administracyjnego z powodu niezgodności z prawem w
terminie 30 dni od dnia ich doręczenia.
2. Przepis
ust. 1 stosuje się odpowiednio do rozstrzygnięć dotyczących organów związków i
porozumień międzygminnych.
3. Do
złożenia skargi uprawniona jest gmina lub związek międzygminny, których interes
prawny, uprawnienie albo kompetencja zostały naruszone. Podstawą do wniesienia
skargi jest uchwała organu, który podjął uchwałę lub którego dotyczy
rozstrzygnięcie nadzorcze.
3a. Do
złożenia skargi na rozstrzygnięcie organu nadzorczego, dotyczące uchwały rady
gminy, doręczone po upływie kadencji rady, uprawniona jest rada gminy następnej
kadencji w terminie 30 dni od dnia wyboru przewodniczącego
rady.
4. Do
postępowania w sprawach, o których mowa w ust. 1 i 2, stosuje się odpowiednio
przepisy o zaskarżaniu do sądu administracyjnego decyzji w indywidualnych
sprawach z zakresu administracji publicznej.
5. Rozstrzygnięcia
nadzorcze stają się prawomocne z upływem terminu do wniesienia skargi bądź z
datą oddalenia lub odrzucenia skargi przez sąd.
Art. 98a. 1. Jeżeli
rada gminy, wbrew obowiązkowi wynikającemu z przepisów art. 190 ust. 2 i art.
194 ust. 1 ustawy, o której mowa w art. 24b ust. 6, oraz art. 5 pkt 2 ustawy z
dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej
przez osoby pełniące funkcje publiczne (Dz. U. Nr 106, poz. 679, z 1998 r. Nr
113, poz. 715 i Nr 162, poz. 1126, z 1999 r. Nr 49, poz. 483 i z 2000 r. Nr 26,
poz. 306), w zakresie dotyczącym wygaśnięcia mandatu radnego lub odwołania ze
stanowiska członka zarządu gminy, sekretarza gminy i skarbnika gminy, nie
podejmuje uchwały, wojewoda wzywa radę gminy do podjęcia uchwały w terminie 30
dni.
2. W
razie bezskutecznego upływu terminu określonego w ust. 1, wojewoda, po
powiadomieniu ministra właściwego do spraw administracji publicznej, wydaje
zarządzenie zastępcze.
3. Przepisy
art. 98 stosuje się odpowiednio.
Art. 99. 1. (skreślony).
1a. Przepisy
o nadzorze nad gminami stosuje się odpowiednio do związków i porozumień
międzygminnych.
2. W
sprawach związków i porozumień międzygminnych, wykraczających poza granice
województwa, organy nadzorcze działają w zakresie swojej właściwości miejscowej
i za pośrednictwem organów nadzorczych właściwych ze względu na siedzibę władz
związku lub porozumienia, chyba że statut związku lub porozumienie przekazuje
uprawnienia nadzorcze Prezesowi Rady Ministrów.
orzeczenia
sądów
Art. 100. Postępowanie
sądowe, o którym mowa w artykułach poprzedzających, jest wolne od opłat
sądowych.
Art. 101. 1. Każdy,
czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą podjętą przez
organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, może - po
bezskutecznym wezwaniu do usunięcia naruszenia - zaskarżyć uchwałę do sądu
administracyjnego.
2. Przepisu
ust. 1 nie stosuje się, jeżeli w sprawie orzekał już sąd administracyjny i
skargę oddalił.
2a. Skargę
na uchwałę, o której mowa w ust. 1, można wnieść do sądu administracyjnego w
imieniu własnym lub reprezentując grupę mieszkańców gminy, którzy na to wyrażą
pisemną zgodę.
3. W
sprawie wezwania do usunięcia naruszenia stosuje się przepisy o terminach
załatwiania spraw w postępowaniu administracyjnym.
4. W
sprawach, o których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio art.
94.
Art. 101a. 1. Przepisy
art. 101 stosuje się odpowiednio, gdy organ gminy nie wykonuje czynności nakazanych
prawem albo przez podejmowane czynności prawne lub faktyczne narusza prawa osób
trzecich.
2. W
przypadkach, o których mowa w ust. 1, sąd administracyjny może nakazać organowi
nadzoru wykonanie niezbędnych czynności na rzecz skarżącego, na koszt i ryzyko
gminy.
Art. 102. Przepisów
rozdziału niniejszego nie stosuje się do decyzji indywidualnych w sprawach z
zakresu administracji publicznej, wydawanych przez organy gmin, ich związków lub
samorządowe kolegia odwoławcze. Kontrolę instancyjną w tym zakresie oraz nadzór
pozainstancyjny i kontrolę sprawowaną przez sąd określają przepisy
odrębne.
Art. 102a. W
sprawach, o których mowa w niniejszym rozdziale, nie stosuje się przepisu art.
34 ust. 3 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz.
U. Nr 74, poz. 368 i Nr 104, poz. 515, z 1997 r. Nr 75, poz. 471, Nr 106, poz.
679, Nr 114, poz. 739 i Nr 144, poz. 971, z 1998 r. Nr 162, poz. 1126, z 1999 r.
Nr 75, poz. 853, z 2000 r. Nr 2, poz. 5, Nr 48, poz. 552, Nr 60, poz. 704 i Nr
91, poz. 1008 oraz z 2001 r. Nr 49, poz. 508 i 509, Nr 98, poz. 1070 i Nr 101,
poz. 1113).
Rozdział
11
Przepis
końcowy
Art. 103. Ustawa wchodzi w życie w terminie i na zasadach określonych ustawą - Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym, z wyjątkiem art. 5 ust. 4 i art. 17, które wchodzą w życie z dniem ogłoszenia.
Metadane - wyciąg z rejestru zmian
Akcja | Osoba | Data |
---|---|---|
Dodanie dokumentu: | Ireneusz Sabat | 26-10-2004 17:13:53 |
Osoba, która wytworzyła informację lub odpowiada za treść informacji: | Ireneusz Sabat | 26-10-2004 |
Ostatnia aktualizacja: | Ireneusz Sabat | 26-10-2004 17:13:53 |